Holizm zakłada, że świat stanowi całość
niedającą się sprowadzić do sumy części.
Medycyna holistyczna opiera się na założeniu,
że stany umysłu, ducha i ciała wzajemnie
wpływają na siebie i że należy leczyć
cały organizm, a nie tylko jego chorą częśćna podstawie „Słownika języka polskiego”, PWN
Poniżej fragment książki Oriny Krajewskiej pt.”Holistyczne ścieżki zdrowia” (Wydawnictwo Sensus, 2018) i rozmowy z lek. med. Elżbietą Dudzińską, rozdział WPROWADZENIE DO MEDYCYNY INTEGRALNEJ
Orina Krajewska: Na czym polega integralne podejście do zdrowia?
Elżbieta Dudzińska: Aby odpowiedzieć na to pytanie, warto zatrzymać się na chwilę nad definicją zdrowia. Proszę się zastanowić, jak każdy z nas rozumie i definiuje sam dla siebie słowo „zdrowie”. Zdrowie to osobista sprawa. Każdy z nas rozumie je na swój sposób. WHO (World Health Organization) określa zdrowie jako „stan kompletnego, fizycznego, mentalnego i socjalnego dobrostanu, a nie tylko brak choroby czy ułomności”. Wśród wielu definicji zdrowia właśnie ta, zaproponowana w 1948 roku przez WHO, cieszy się coraz większym uznaniem. To pokazuje, jak bardzo zmieniła się globalna percepcja zdrowia, która wyewoluowała z rozumienia zdrowia jako „braku choroby” do znacznie szerszej koncepcji zapobiegania chorobom i utrzymania dobrostanu. Organizm człowieka to niezwykle złożony system zbudowany z bardzo wielu układów. Są one wzajemnie połączone, współzależą od siebie i komunikują się ze sobą. Na przykład układ nerwowy jest połączony z jelitami, układem immunologicznym, endokrynnym i limfatycznym, a układ pokarmowy zawiera więcej neurotransmiterów niż cały system nerwowy. Oprócz tych wzajemnych współzależności mamy do czynienia z genetycznym polimorfizmem i epigenetycznymi wyzwaniami, czyli zmianami generowanymi w naszym genomie między innymi przez takie czynniki jak toksyny, infekcje czy własny mikrobiom. Indywidualna dieta i biochemia są różne, a umysł, ciało, emocje i duchowość wzajemnie na siebie wpływają. W obliczu tych faktów zintegrowane podejście do zdrowia ma głęboki sens, ponieważ pozwala na jak najszersze spojrzenie na zdrowie jednostki.
O.K: Na podstawie integralnego podejścia do zdrowia wykształcił się nurt tzw.medycyny integralnej. Jakie są jej założenia?
Określenia „medycyna integralna” i „integralne zdrowie” mogą mieć swoiste znaczenie dla różnych osób. Medycyna integralna to kompleksowe podejście mające na celu utrzymanie zdrowia w jak najlepszym stanie. To zarazem partnerska współpraca z pacjentem w przypadku choroby poprzez połączenie optymalnych, naukowych metod leczenia i zapobiegania z pełną koncentracją na potrzebach jednostki. Przy takim podejściu pacjent powinien czuć się bardziej efektywnym „menedżerem” własnego zdrowia, dobrostanu, a także procesu leczenia. Centrum Medycyny Integralnej Uniwersytetu Arizona definiuje ją jako medycynę, która generuje i wspiera proces zdrowienia, biorąc
pod uwagę całą osobę i wszystkie aspekty stylu życia. Szczególny nacisk kładzie na relację pomiędzy lekarzem a pacjentem. Przewiduje wykorzystanie wszystkich optymalnych terapii naukowych, przyznając pierwszeństwo metodom naturalnym i mniej inwazyjnym — oczywiście, jeśli to możliwe i słuszne w danym przypadku.
Oto pięć kluczowych wymiarów medycyny integralnej:
1. Szeroka definicja zdrowia — obejmuje czynniki fizyczne, mentalne, emocjonalne i duchowe pozwalające na zrozumienie, co czyni daną osobę zdrową.
2. Szeroki zakres interwencji — od profilaktyki, poprzez leczenie, do rehabilitacji i zdrowienia.
3. Koordynacja procesu leczenia — nacisk na współpracę między lekarzami, zespołami i instytucjami.
4. Pacjent w centrum uwagi — indywidualizacja podejścia, pacjent i lekarz są partnerami w procesie leczenia.
5. Szeroki zakres metod leczenia — tradycyjne i niekonwencjonalne metody leczenia, które pomagają pacjentowi utrzymywać i odzyskiwać zdrowie.
Lek. med. Elżbieta Dudzińska uzyskała tytuł doktora na Akademii Medycznej we Wrocławiu oraz dyplom w zakresie medycyny integralnej na Uniwersytecie Arizona w Stanach Zjednoczonych. Ukończyła liczne kursy i szkolenia dla trenerów oraz zdobyła certyfikaty w Instytucie Medycyny Behawioralnej: Center for Mindfulness in Medicine przy University of Massachusetts Medical School w Stanach Zjednoczonych (certyfikaty z zakresu technik redukcji stresu). Od dwunastu lat zajmuje się również działalnością edukacyjną w obszarze zdrowia i prewencji chorób. Prowadzi szkolenia i wykłady z zakresu możliwości umysłu, stresu i technik redukcji stresu, zdrowia, stylu życia i diety, snu (m.in. „Jak sobie radzić ze stresem”, „Styl życia i jego wpływ na zdrowie”, „Jesteś tym co jesz”, „Jesteś tym co myślisz”, „Ciało i umysł nierozłączna para. Wpływ umysłu na nasze życie i zdrowie”, „Jak sobie radzić ze stresem i wypaleniem zawodowym”, „Komunikacja z pacjentem”, „Zdrowy sen, jako niego zadbać”, „Odporność organizmu, co ją determinuje”).
